🔹 در فارسی_امروز ۶ واکه (مصوّت) و ۲۳ همخوان (صامت) وجود دارد.
🔹 واکه چیست؟ به واجی می‌گوییم که هنگام ادای آن، گذرگاهِ هوا باز باشد.
🔹 همخوان چیست؟ همخوان واجی‌ست که حینِ ادای آن، گذرگاهِ هوا بسته یا تنگ باشد.
🔹 واکه‌های فارسی، ازنظر میزان کشش، بر دو نوع‌اند: کوتاه و بلند.
🔹 واکه‌های_کوتاه: a, e, o
🔸 مثال: برَ، بِ، بُر
🔹 واکه‌های_بلند: ā, ī, ū
🔸 مثال: دار، دیر، دور
🔹 ۲۳ همخوان فارسی امروز:
b, p, m, n, v, f, d, t, j, č, g, k, z, s, š, ž, r, l, y, h, x, ‘, q
🔹 آواشناسان و واج‌شناسان و وزن‌شناسان، معمولاً به دو نوع واکهٔ مرکب نیز قائل می‌شوند: ey, ow
🔸 مثال: سِیل، موج
🔹 معادل واکه، در انگلیسی، vowel است.
🔹 معادل همخوان، در انگلیسی، consonant است.
🔹 براین‌اساس، صورتِ اختصاریِ واکه و همخوان، به‌ترتیب، دو حرفِ لاتینِ v و c است.
🔹 گفتیم که در فارسی امروز دو نوع واکه داریم: کوتاه و بلند. برای نشان‌دادن واکهٔ کوتاه از v (کوچک)، و برای نمایش واکهٔ بلند از V (بزرگ) بهره می‌بریم.
🔹 اکنون مثالی می‌زنیم:
بر: cvc
برگ: cvcc
با: cV
بار: cVc
🔹 اکنون چهار مثالِ یادشده را واج‌نویسی می‌کنیم:
bar, barg, be, bār
🔹 «باران ببار» را واج‌نویسی می‌کنیم:
bārān bebār
🔸 همین مثال با تقطیع_هجایی:
bā.rān be.bār
نویسنده: سید حمید حسنی
