🔹 گاهی می‌بینیم واژه‌های «موظف» و «موفق» را با همزه به‌اصطلاح روی کرسیِ «و» می‌نویسند (یعنی مؤظف* و مؤفق*).
🔹 دو واژهٔ عربیِ «موظف» و «موفق» همزه ندارند. این دو، به‌ترتیب، اسم مفعول از مصدرهای «توظیف» و «توفیق»اند. وقتی این دو را با همزه بنویسیم، گویی از «تأظیف» و «تأفیق» گرفته شده‌اند!
🔹 مقایسه کنید با: «مؤثر» و «مؤلف»، که به‌ترتیب با «تأثیر» و «تألیف» هم‌ریشه‌اند؛ اسم فاعل‌اند از این دو.
🔸 این گذاشتنِ همزه از نوعِ تصحیح افراطی (hyper-correction) است؛ یعنی کسی که این دو واژه را به‌اشتباه با همزه می‌نویسد و تلفظ می‌کند، تلاش می‌کند اندکی رسمی یا به‌اصطلاح لفظ‌قلم بنویسد و بگوید.
🔸 البته تلفظ آن‌ها به‌صورتی شبیه همزه‌دار را در مواردی می‌توان تابع فرایندی آوایی دانست که در آن، برای تلفظِ ساده‌تر، بعضی آواها تغییر می‌یابند.
نویسنده: سید حمید حسنی
