بعضی نوویراستاران ما، هنگام ویرایش زبانی، هرجا صفحه سفید، پاکیزهتر، یا احیاناً خالی از اشکالات ویرایشیِ معمول است، برای اینکه کاری کردهباشند، و بهاصطلاح، برای خالی نبودنِ عریضه، نحوِ جملهها را تغییر میدهند و جای اجزای کلام را عوض میکنند، بیآنکه این کار ضرورتی داشتهباشد. دقتِ کافی و ششدانگ بودنِ حواس هنگام کار، بر ویراستار …
جوانی خردمند، از فنونِ فضایلْ حظی وافر داشت و طبعی نافر؛ چندانکه در محافلِ دانشمندان نشستی، زبانِ سخن ببستی.باری، پدرش گفت: ای پسر تو نیز آنچه دانی بگوی. گفت: ترسم که بپرسند از آنچه ندانم و شرمساری برم. نشنیدى که صوفیاى مىکوفتزیرِ نعلین خویش میخى چند آستینش گرفت سرهنگیکه: بیا نعل بر ستورم بند! ــــــــــــــــنکته: …
واژهٔ «موسیقی» از عربی وارد زبان فارسی شدهاست. خودِ «موسیقی» (در عربی: موسیقیٰ)، قرنها پیش و دستکم با یک واسطه، از یونانی به عربی رسیدهاست. با توجه به تلفظِ واژه به شکلِ «موسیقیٰ» (موسیقا*) در عربی و فارسی کهن و نسبتاً کهن، شکلِ منسوب (صفت نسبی) «موسیقایی» و در مواردی «موسیقیّ» (با تشدیدِ حرف آخر) …
قطعیِ برق، تعطیلیِ مدارس، صندلیِ راحتی آیا اینها نادرستند؟ 👆 بههیچوجه؛ به این دلیلِ روشن که زبانهای زنده دائماً درحال تحول و پویاییاند. وامگیری و وامدهی واژگانی (دادوستدِ زبانی) از ویژگیهای خوبِ یک زبان زنده و پویاست. برای مثال، در زبان فارسی این ضرورت وجود داشتهاست که به بسیاری از واژههای وامگرفته از زبانهای دیگر، …
انسان، بهدلیل پیچیدگیهای ذهنش و به این دلیل که صاحب اندیشه و خرَد است، پدیدهٔ استثنایی و عجیبی اختراع کرد تا بتواند مانند یک ابزار، اما نامرئی، برای برقراری ارتباط و انتقال پیام از آن استفاده کند.این اختراع، که دانشمندانِ علوم مرتبط گفتهاند با هیچیک از اختراعاتِ دیگرش قابلمقایسه نیست، همان «زبان» است؛ چیزی که …
🔹 بهتازگی در فضای تلگرام وجهاشتقاقی بهظاهر قطعی برای واژهٔ OK ارائه شده و دستبهدست میچرخد؛ اما بهنظر میرسد استدلال درستی نباشد. 🔹 تاکنون احتمالات فراوانی، هم انگلیسی و هم غیرانگلیسی، برای اصلِ این اختصار، که تقریباً در همهٔ زبانهای زندهٔ جهان کاربرد دارد، ارائه شدهاست؛ اما، براساس استدلالِ متخصصان ریشهشناسی و واژهشناسی، بر این …
🔹 در غزلِ شادروان استاد حسین منزوی، که چند روز پیش در کانال گذاشتیم، در پایه (رکنِ) دومِ سه مصراع، اختیار یا ضرورتِ شعریِ «تسکین» روی دادهاست. به تعبیرِ فنیتر، «فَعِلاتُن» به «مَفعولُن» تبدیل شدهاست. در این مصراعها: و چشمهایت شعرِ سیاهِ گویاییست،چه چیز داری با خویشتن که دیدارت،و باری، اینک از اوجِ بینیازیِ خود …
🔺 در سالهای اخیر، تلاش مخرب، گمراهکننده، و کودکانهای برای جایگزین کردنِ واژههای برگرفته از عربی کلاسیک با واژههای فارسی درحال شتاب گرفتن است. این کار خطرناک است؛ چون بعضی مدرسانِ ناآگاه و یکسونگرِ دانشگاهها هم، بهشکلی ناشیانه، ضدعلمی، و خرابکارانه به این تلاش دامن میزنند. این افراد، با بیخبریِ تمام از تخصصی بودنِ …
🔹 در فارسی_امروز ۶ واکه (مصوّت) و ۲۳ همخوان (صامت) وجود دارد. 🔹 واکه چیست؟ به واجی میگوییم که هنگام ادای آن، گذرگاهِ هوا باز باشد. 🔹 همخوان چیست؟ همخوان واجیست که حینِ ادای آن، گذرگاهِ هوا بسته یا تنگ باشد. 🔹 واکههای فارسی، ازنظر میزان کشش، بر دو نوعاند: کوتاه و بلند. 🔹 واکههای_کوتاه: …
🔹 ما همیشه در پایانِ جملهٔ خبری «نقطه» میگذاریم و در انتهای جملهٔ پرسشی «نشانهٔ پرسش». 🔸 اما گاهی دیده میشود که بعضی واژههای فریبکار، دانشآموزان و دانشجویان را به اشتباه میاندازند. لطفاً به این جمله دقت کنید: «نمیدانم این ماجرا از کجا شروع شد.» جملهٔ یادشده پرسشی نیست؛ بنابراین، در پایانِ آن نقطه میگذاریم …
