گروه آموزشی و پژوهشی ویکی پن

  زمانی که دانش زبان‌شناسی ــ به‌معنای نوینِ آن ــ بنیاد نهاده شد، دستور زبان و، به‌تبعِ آن، فن ویرایش کم‌کم دستخوش دگرگونی شد، رفته‌رفته از حالتِ سنتی و تجویزی فاصله گرفت، و شکلِ توصیفی به خود گرفت.در دستور سنتی قواعد را می‌نوشتند، مثال‌ها را غالباً خود می‌ساختند، و همه را به اهل زبان می‌خوراندند …

درست و نادرست و نقش دانش زبان‌شناسی در تحول ویرایش ادامه »

  م + ب + د + أم + ن + ش + أ حرف پایانیِ دو واژهٔ «مبدأ» و «منشأ»، الف با همزه بر روی آن است نه الف و همزهٔ تنها. 🔹 گاهی می‌بینیم که این دو را به‌شکل «مبداء» و «منشاء» می‌نویسند. این شیوه درست نیست؛ چون الف و همزهٔ تنها ویژهٔ …

مبدأ و منشأ ادامه »

  نظامی گنجوی یا گنجه‌ای هر کدام از مثنوی‌های خمسه یا پنج گنجِ خود را بر وزنی جدا و مستقل سروده‌است. هرگاه این پنج وزن را بشناسید، اگر کسی بیتی از خمسه برایتان بخوانَد، بی‌درنگ می‌توانید نام آن مثنوی را به او بگویید.نام مثنوی‌ها و وزن‌های آن‌ها، به‌ترتیب، عبارت‌اند از:۱. مخزن‌الاسرار: مُفْتَعِلُن مفتعلن فاعِلُن (از …

وزن‌های خمسهٔ نظامی ادامه »

  در تشخیصِ کسرهٔ خفیف، چند معیارِ آوایی‌ـ‌معنایی‌ـ‌دستوری چاره‌ساز است.این دو معیار از همه مهم‌ترند: یک) پسوندِ جمعِ «ـ‍ـ‌ها» یا «ــ‌ان» و هم‌چنین «ــی» نکره، در کاربردِ طبیعی، به جزءِ پایانی می‌پیوندد نه به جزءِ آغازین؛دو) تکیهٔ اصلی بر هجای آخرِ جزءِ پایانی قرار می‌گیرد. پاره‌ای از مثال‌های رایج:آجرسه‌سانتی، اتفاق‌نظر، اجاق‌گاز، اختلاف‌سلیقه، اره‌مویی، اظهارفضل، پدربزرگ، …

تشخیص کسرهٔ خفیف ادامه »

🔹 «دکترین» (doctrine) یعنی:۱) مجموعه‌ای از اعتقادات و رهنمودها که بخش اصلیِ یک عقیده یا بینش را تشکیل می‌دهد؛۲) بیانیهٔ رسمیِ یک دولت دربارهٔ برنامه‌هایی که در پیش دارد. 🔹 به کسی که صاحب یک دکترین است یا دکترین می‌دهد، و همچنین به پیرو یک دکترین می‌گویند «دکترینِر» (doctrinaire).🔹 «دکترینال» (doctrinal) هم یعنی منسوب و …

دکترین ادامه »