گروه آموزشی-پژوهشی ویکی پن

ماضیِ نقلیِ گفتاری

بنویسیماین فیلم‌و چن بار دیده‌م.هنوز ناهار نخورده‌م.مونده‌م چی‌کار کنم.بچه‌ها هنوز نیومده‌ن. ننویسیماین فیلم‌و چن بار دیدم.هنوز ناهار نخوردم.موندم چی‌کار کنم.بچه‌ها هنوز نیومدن. نویسنده: بهروز صفرزاده

سؤال

این واژهٔ پربسامد را به همین شکل می‌نویسیم: سؤال.🔸 «سئوال»* نادرست است؛🔹 «سوآل»* نادرست نیست، اما نامعمول است؛🔹 «سوال»* هم تلفظ را به‌درستی نشان نمی‌دهد و بعضاً تنها در متن‌های کهن کاربرد داشته‌است. نویسنده: سید حمید حسنی

تیلیارد

📌 آیا می‌دانستید عددی به نام «تیلیارد» وجود ندارد؟📌 فهرست اعداد اصلیِ رایج در فارسی، از چهار تا بیست‌وپنج رقمی:هزار (سه صفر)میلیون (شش صفر)بیلیون (به آمریکایی: میلیارد) (نُه صفر)تریلیون (دوازده صفر)کوآدریلیون (پانزده صفر)کوینتیلیون (هجده صفر)سکستیلیون (بیست‌ویک صفر)سپتیلیون (بیست‌وچهار صفر) نویسنده: سید حمید حسنی

غامض

املای واژهٔ «غامض»، به‌معنی پیچیده و دشوار و همچنین سخنِ پیچیده و دشوار، با «غ» و «ض» است نه با «غ» و «ز». 🔸 گاهی، حتی بعضی خواص، به‌اشتباه و تحت تأثیرِ «غمزه»، این واژه را به‌صورت «غامز»* می‌نویسند. «غمزه» یعنی ناز و کرشمه با حرکاتِ چشم.🔸 نکتهٔ ۱: «غَمْضِ عین» اصطلاحی ادیبانه و تقریباً …

غامض ادامه »

قابل ندارد

فعل مرکب «قابل‌داشتن»، به‌معنی «قابل‌بودن» و «قابلیت داشتن»، از چند دهه پیش به‌کار می‌رود و به‌هیچ‌وجه نمی‌توان و نباید آن را نادرست دانست. 🔹 این کاربرد را اهل زبان به‌طور طبیعی و براساس نیاز ساخته‌اند و به‌کار می‌برند. این فعل در زبان رسمی تقریباً هرگز به‌کار نمی‌رود، اما در ادبیات داستانی تاحدودی به‌چشم می‌خورَد. 🔹 …

قابل ندارد ادامه »

قوائد یا قواعد؟

کلمه‌ای که جمع «قاعده» است با «ع» نوشته می‌شود نه با همزه. «قوائد*» نادرست است. نویسنده: سید حمید حسنی

اعراب‌گذاری

«اِعراب» در اصل فقط به نوعِ حرکت یا سکونِ پایانِ کلمات در زبان عربی و مشخص‌کردنِ نقش نحویِ کلمات از این طریق می‌گفتند.در فارسی امروز، «اِعراب» تعمیم معنایی پیدا کرده و به همهٔ حرکات، سکون و تشدید اطلاق می‌شود.🕯 توضیح: به سایر حرکات و همچنین به سکون و تشدید در جاهایی غیر از انتهای کلمات، …

اعراب‌گذاری ادامه »

مکاتب، مکاتیب | ممالک، ممالیک

همه می‌دانیم که دو واژهٔ «مکاتب» و «ممالک» به‌ترتیب جمعِ «مکتب» و «مملکت»اند. اما «مکاتیب» جمعِ «مکتوب» است و «ممالیک» جمعِ «مملوک»؛ یعنی «مفاعیلْ» عموماً جمعِ «مفعول» است. نویسنده: سید حمید حسنی

«شانس مجدد» یا «فرصت مجدد»؟

در بعضی رقابت‌ها، کسانی که بازی یا مسابقه را به راه‌یافتگان به مسابقهٔ پایانی باخته‌اند، فرصت می‌یابند تا برای گرفتنِ مدال برنز و کسب مقام سوم با حریفی دیگر مبارزه کنند.به این فرصتِ دوباره به انگلیسی می‌گویند repechage؛ برگرفته از واژهٔ فرانسه: repêchage.در فارسی هم بعضاً «رپشاژ» گفته‌اند. برابرِ معمولِ آن در فارسی «شانس مجدد» …

«شانس مجدد» یا «فرصت مجدد»؟ ادامه »

نشانهٔ «‽»

یکی از نشانه‌های سجاوندی، حاصلِ ترکیبِ «؟» (نشانهٔ پرسش) و «!» (موسوم به نشانهٔ تعجب) است و در بسیاری از زبان‌ها معمولاً آن را به‌شکل «‽» نمایش می‌دهند.🔸 ظاهراً در فارسی، تحت تأثیرِ فرانسه، به آن نشانهٔ «تعجبی-پرسشی» (و گاه، به‌اشتباه، «نقطه‌پرسشی») می‌گویند. نام فارسی را احتمالاً تحت تأثیر نام فرانسوی‌اش، «پوان اکسکلاروگاتیف» (point exclarrogatif)، …

نشانهٔ «‽» ادامه »

× چگونه می‌توانیم به شما کمک کنیم؟